به گزارش پایگاه خبری بازتاب تبریز، چراغ سبز میشود و راننده با ناراحتی جواب مرد ژولیده را میدهد«فکر می کنند فقط خودشان گرفتار هستند»، اگر بخواهیم دو ریالی را که در روز به دست میاوریم را به آنها بدهیم مگر شب چیزی برایمان باقی می ماند که به خانه ببریم، با ۲ متر قد و جسمی که می تواند اندازه ۱۰۰ نفر مثل من کار کند، تن پروری را یاد گرفته اند و به خود تکانی نمی دهند.
راننده در حالی که هنوز با حرارت و خشم می خواهد از سکانس های متعدد تیپ های متکدی که هر روز با آنها سر و کار دارد بگوید که دستی دیگر در حوالی چهارراه دیگری به سویش دراز می شود، این بار بانوی میانسالی است که در گفتن جمله “یه کمکی کن ” وسواس بیشتری دارد و ثانیه هایی را سکوت می کند شاید بدون کلام کارش راه بی افتد و اگر توجهی نگرفت جمله را بگوید، راننده اینبار گویا نگاه همدلانه تری دارد که البته سکوت آن زن هم بی تاثیر نبوده اما با سبز شدن چراغ، هم وجدانش سبک میشود و هم از کمک کردن معاف.
در گوشه ای دیگر صاحب یک مغازه در جایی پرتردد شهر می گوید، به طور معمول افرادی ثابت مشتری او هستند و به ناچار مبلغ کمتری به هر کدام می دهم تا به همه برسد، که اخیر مورد اعتراض یکی از همین متکدیان واقع شدم که چرا بیشترش نمی کنی و گفتم فقط تو نیستی تا پایان ساعت کاری افراد دیگری هم می آیند.
یکی دیگر از شهروندان که دفتر کارش در کوچه ای در حوالی میدانی اصلی و پرازدحام شهر قرار دارد، می گوید: چندین نفر به طور ثابت می آیند و البته گاهی برخی از آنها توقع بیشتری پیدا می کنند و اخیرا یکی از آنها درخواست کرده که چیزی نمی خوام دیگه فقط یه پنکه برام بخر!
در جایی دیگر از کوچه پس کوچه های شهر ظهر یکی از روزهای داغ تابستان، خانمی جوان، خسته از محل کار، در مسیر بازگشت به خانه از ۲ چهارراه گذشت که در هر ۲ متکدیانی ایستاده بودند، وقتی وارد کوچه خانه شد، زنی میانسال، با صورتی برافروخته از گرما و نفسی بریده، جلو آمد و گفت: «صبر کن دخترم» و پس از مکثی برای تازه کردن نفس، با صدایی بغضآلود ادامه داد: «داروی دخترم رو باید تهیه کنم، یتیم دارم، یه کمکی کن.»
زن جوان کیف خود به دنبال پول خرد گشت، اما چیزی نیافت و همان اسکناس بزرگی را که داشت به او داد، زن، پس از تشکر، خود را به سکوی کنار در رساند و نشست و سپس ملتمسانه گفت: «دخترم، دستت رو بده، خواهش میکنم.» او که تصور کرده بود زن قرار است طالعش را بگیرد، با لبخندی کوتاه دستش را پیش برد، اما زن به جای پیشگویی، دستش را بوسید و گفت: «ممنونم ازت» حرکتی که او را برای لحظهای غافلگیر و حتی کمی مضطرب کرد.
این روزها همه ما با گشتی در شهر با این پدیده مواجه می شویم جلوه هایی نازیبا که برای هیچ شهری شایسته نیست و بنا بر اظهارات مردمی به نظر می رسد تعداد افراد متکدی بیشتر هم شده به طوری که از چهارراهها، ورودی رستوران ها، داروخانه ها که بگذری در کوچه ها و در آستانه منازل هم گریبانت را می گیرند، طبق اعلام دفتر امور آسیبدیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور در سال ۱۴۰۳ در قالب طرحهای «ساماندهی آسیبدیدگان اجتماعی»، حدود ۱۱ هزار نفر در سراسر کشور شناسایی و جمعآوری شدهاند که بخش چشمگیری از آنها را متکدیان تشکیل میدهند، این آمار تنها افرادی را شامل میشود که در چارچوب طرحهای رسمی جمعآوری شدهاند و شمار واقعی افراد فعال در تکدیگری میتواند بالاتر باشد.
در بروجرد بنا بر گفته معاون سیاسی، اجتماعی فرماندار هماهنگی های قضایی لازم صورت گرفته تا پس از شناسایی و آسیب شناسی متکدیان این مسئله به صورت قانونی مورد رسیدگی و بررسی قرار گیرد.
مقداد صارمی با اشاره به اینکه تعداد متکدیان و کودکان کار در بروجرد در حال افزایش است، بیان کرد: برای ساماندهی این پدیده، دستگاه های متولی باید هماهنگی هایی از قبل داشته باشند و با توجه به اینکه قوانین شفاف و واضح در خصوص وظایف دستگاهها مشخص شده باید بنا به همان وظایف عمل شود.
وی اضافه کرد: بروجرد با توجه به جمعیت و موقعیتی که دارد بسیاری از افراد متکدی از شهرهای اطراف می آیند و متکدیان اکنون در بیشتر نقاط شهر به راحتی قابل مشاهده هستند، این پدیده برای شهری مثل بروجرد شایسته نیست و آسیب های اجتماعی دیگری هم در پی دارد، بنابراین باید بتوان این مسئله را به طور جدی مدیریت کرد.
معاون فرماندار بروجرد با تاکید بر ضرورت اجرای طرح ساماندهی متکدیان یادآور شد: ابتدا باید شناسایی، جمع آوری و مشخصات دقیق آنها را ثبت کرد تا آنهایی که تحت پوشش نهادهای حمایتی هستند به نهادهای مربوطه ارجاع و سایر موارد هم بنا بر قانون مورد پیگیری قرار گیرند.
صارمی اضافه کرد: بهزیستی و کمیته امداد باید افراد زیر پوشش خود را که اقدام به تکدی گری کرده را ساماندهی کنند، حمایت از متکدیان به نوعی کمک چرخه تکدی گری است تا افراد دنبال کار نروند، نیاز به همکاری همه دستگاهای اجرایی است تا بتوان این مشکلات را در بروجرد مدیریت کرد.
رییس کمیته امداد امام خمینی (ره) بروجرد با تاکید بر ایجاد ناامنی برای تکدی گری بیان کرد: متکدیان باید احساس ناامنی کنند تا با خیال آسوده در محلات و نقاط مختلف شهر اقدام به تکدی گری نکنند، در صورت برخورد قاطع یا جمع آوری آنها می توان تا حدودی شهر را از این پدیده نجات داد ولی تا زمانی که اطمینان دارند برخوردی صورت نمی گیرد در همه جای شهر اقدام به تکدی گری می کنند.
محمد پیرهادی افزود: برخی افراد زیر پوشش نهادهای حمایتی هستند ولی همچنان اقدام به تکدی گری می کنند و حتی روزانه هم به آنها کمک می کنیم ولی چون درآمدشان از تکدی گری بیشتر است از آن کمک ما چشم پوشی می کنند و ترجیح می دهند تکدی گری را ادامه دهند.
مهین گودرزی مسوول امور اجتماعی بهزیستی بروجرد با تاکید بر ضرورت ایجاد یک مرکز برای جمع آوری و ساماندهی متکدیان گفت: تا زمانی که چنین اردوگاهی برای متکدیان فراهم نشود این چرخه همچنان ادامه دارد، این افراد باید مورد برخورد قانونی قرار گیرند تا بتوان از اهرم قانون به عنوان یک عامل بازدارنده در ارتکاب جرم عمل کرد با توجه به اینکه بنا بر قانون تکدی گری جرم محسوب می شود.
تکدیگری، چه با دستهای دراز مردان ژولیده و چه با نگاههای بغضآلود زنانی که گرما نفسشان را گرفته، تصویری نازیبا برای شهرها هستند، این پدیده، میان دلسوزی و سوءاستفاده در مرزی باریک حرکت میکند. برای رهایی شهرها از این صحنه آشنا، لازم است پلی میان همدلی و مدیریت اجتماعی ساخت پلی که روی ستونهای حمایت هدفمند، اشتغال پایدار و بازسازی اعتماد اجتماعی استوار باشد.
جامعهشناس و پژوهشگر اجتماعی با تاکید بر اینکه تکدیگری پدیدهای چندبعدی و نتیجه ترکیب عوامل اقتصادی، فرهنگی و روانی است، میگوید: نباید تنها با نگاه جرمانگارانه یا فقط ترحمآمیز به این پدیده نگریست، بخشی از متکدیان، قربانی فقر ساختاری و نبود فرصتهای شغلی پایدار هستند.
معصومه زارعی بیان کرد: این افراد در مدار بستهای از نداری و ناتوانی قرار میگیرند که خروج از آن بدون مداخله هدفمند ممکن نیست.
وی اضافه میکند: گروهی از تکدیگران به این فعالیت به عنوان منبع دائم درآمد نگاه میکنند و در نبود نظارت موثر، آن را به حرفهای پایدار تبدیل کردهاند، این وضعیت علاوه براینکه اعتماد عمومی را کاهش میدهد، مانع از دیده شدن نیازمندان واقعی میشود.
این جامعه شناس اظهار کرد: نخستین گام، ساماندهی ساختاری و پیوسته است، آن هم با ایجاد یک بانک اطلاعاتی متمرکز میان نهادهای مسوول تا از تکرار و موازیکاری جلوگیری شود، باید فرصتهای اقتصادی خرد، مانند مشاغل حمایتی متناسب با توان افراد ایجاد شود تا بتوانند از چرخه تکدیگری خارج شوند.
به گفته زارعی حمایت اجتماعی هدفمند باید در قبال مشارکت در آموزش یا پذیرش شغل ارائه شود تا از ایجاد وابستگی جلوگیری کرد.
وی تاکید کرد: در کنار این اقدامات، مداخلات روانشناختی و درمانی برای افرادی که با مشکلات روحی یا اعتیاد دستوپنجه نرم میکنند، ضروری است.
این پژوهشگر اجتماعی افزود: آموزش و فرهنگسازی عمومی میتواند کمکهای مردم را به مسیرهای رسمی هدایت کند و از تقویت تکدیگری سازمانیافته بکاهد، همچنین نظارت میدانی باید مداوم و مستمر باشد، نه به شکل مقطعی، بلکه با استمرار در نقاط پر رفتوآمد شهر باید اعمال شود.